Psoriatik Artrit ve Tedavisi
Psoriatik artrit, sedef hastalığı olan bazı insanları etkileyen çeşitli artritler (iltihap) olabilir. Çoğu insan önce sedef hastası olur ve daha sonra romatizma teşhisi konur, ancak bazı durumlarda cilt lekeleri ortaya çıkmadan önce eklem sorunları başlayabilir. Sedef hastalığı toplumda her 100 kişiden 2'sinde görülmektedir. Romatoid artrit (İltihaplı Romatizma), yaklaşık 5 sedef hastasından 1'inde bulunur.
Romatoid Artrit Belirtileri:
- Eklem ağrısı
- Sertlik
- Şişme
Parmak uçları, sırt, omurga veya bacaklar dahil olmak üzere vücudun herhangi bir kısmı etkilenebilir. Ve etkisi vücudun bölgelerine göre değişir.
Artritte iyileşen eklemde kızarıklık da görülebilir. Hem sedef hastalığında hem de romatizmada hastalık alevlenmeleri remisyon dönemleri ile değişebilir. Eklemlerle birlikte çevredeki tendon ve bağlarda da iltihaplanma olabilir.
Romatizmanın tedavisi yoktur, bu nedenle semptomları düzenlemek ve eklem hasarını durdurmak için kontrol etmek hayati önem taşır. Tedaviye ihtiyaç duyulmadan romatizma etkisiz hale gelebilir.
Psoriatik Artrit Belirtileri
- El ve Ayak Parmaklarında Şişme: Romatizma, el ve ayak parmaklarında ağrılı şişliklere neden olabilir. Ayrıca önemli eklem problemleri oluşmadan önce el ve ayaklarda şişlik ve şekil bozuklukları meydana gelebilir.
- Ayak Ağrısı: Atrofik artrit olarak da bilinen ayak ağrısı, tendonların ve bağların kemiklere yapıştığı noktalarda ağrıya neden olabilir. Özellikle topuk arkası ve ayak tabanında görülür.
- Bel Ağrısı: Bazı kişilerde atrofik artritin bir sonucu olarak spondilit adı verilen bel ağrısı gelişir. Spondilit, aslında omurganın omurları ile omurga ve pelvis arasındaki eklemler arasında iltihaplanmaya neden olan ağrıdır. Tedavi edilmediği takdirde, romatoid artrit eklemlere ciddi şekilde zarar verebilir ve spondilit gibi ciddi ağrılı süreçlere neden olabilir.
- Eklemlerde Sertlik: Sabahları ayağa kalktığınızda veya dinlendikten sonra eklemlerde bir takım sertlikler hissedilebilir.
- Hareket Problemleri: Hareket kısıtlılığı ve yorgunluk görülür.
Nasıl Tedavi Edilir?
Romatoid artrit tedavisi hastadan hastaya ve dolayısıyla eklemin tutulduğu bölgeye göre değişir.
Eklem içindeki ağrı ve iltihabı gidermek için, mideyi korurken, steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID-naprosin, diklofenak, indometasin gibi) tok karnına mideye de daha faydalı olur. Tek eklem tutulumunda genellikle eklem içine kortikosteroid enjeksiyonları yapılır. Bununla birlikte, psoriatik artritte oral (sistemik) kortikosteroid tedavisi kullanılmaz; deri döküntülerini artırır.
Hastalığı uzun süreli kontrol altına almak ve eklem hasarını önlemek için; hastalığın seyrini değiştiren romatizma ilaçları kullanılmaktadır. Bunlar metotreksat, leflunomid, sülfasalazin, siklosporindir. Bazen bu ilaçlar birbirleriyle kombinasyon halinde kullanılabilir. Sıtma ilacı hidroksiklorokin (Plaquenil) de tedavide yardımcı olabilir, ancak sedef hastalığının alevlenmesine neden olacağından genellikle kaçınılır. Azatiyoprin, şiddetli atrofik artrit çeşitlerinde sıklıkla tek başına veya diğer tedavilerle birlikte kullanılır. Yukarıda belirtilen ilaçlara karşı teşhisleri olan hastalarda anti-tümör nekroz faktör (anti-TNF) -adalimumab (Humira), etanercept (Enbrel), infliximab (Remicade), golimumab (Simponi) denen biyolojik ilaçlar tek başına veya metotreksat ile birlikte kullanılabilir.
Ciddi şekilde hasar görmüş eklemlere; Diz ve articulatio coxae protez ameliyatları gibi restoratif cerrahi tedaviler yapılabilir.
