Crohn Hastalığı ve Tedavisi
Crohn hastalığı, sindirim sistemi ile ilgili ciddi sorunlara neden olan ve yaşam kalitesini en olumsuz şekilde etkileyen hastalıklardan biridir. Ağızdan anüse kadar sindirim sisteminin her yerinde görülebilmesine rağmen insanlarda yaklaşık iki binde bir oranında görülen bu hastalık genellikle ince bağırsağın uçlara yakın kısımlarında kendini gösterir. Hastalığın nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, hastalığın ortaya çıkmasında genetik faktörlerin ve çevresel faktörlerin etkili olduğu bilim dünyası tarafından ileri sürülmektedir. Oldukça ciddi etkilere neden olan Crohn hastalığı, yaşam boyu tam olarak iyileşmez ve sıklıkla cerrahi müdahale gerektirir. Aynı zamanda hastalığın etkileri başka birçok hastalığın oluşmasına da zemin hazırlayabilir.
Crohn Hastalığı Nedir?
Sindirim sistemi ağızdan başlayıp anüse kadar devam eden bir sistemdir. Bu sistemin ince barsak kısmının son kısmında sıklıkla görülen Crohn Hastalığı; Nedeni tam bilinmeyen ve cerrahi müdahale gerektiren ciddi bir hastalıktır. Crohn hastalığı genellikle ince ve kalın bağırsaklarda görülse de rahatsızlık ağızdan anüse kadar sindirim sisteminde etkili olabilir. Crohn hastalığında bağırsaklarda yara yoktur.Sebep olduğu rahatsızlık kişiden kişiye değişebilir. Bazı hastalarda hayatı tehdit eden boyutlara ulaşabilir.
Crohn Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
- İshal
- Karın ağrısı
- Bağırsak tıkanıklıkları
- Ateş
- Yorgunluk
- Anoreksiya ve kilo kaybı
- Tuvaleti kullandıktan sonra bağırsakların hala dolu olduğunu hissetmek
- Sık tuvalete çıkmav Crohn hastalığının erken belirtilerindendir.
Erken evrelerde tedavi edilemeyen Crohn hastalığında semptomlar daha da şiddetli hale gelebilir.
- Anüs ve anal fistül çevresinde ağrı
- Ağızdan anüse kadar olan bölgede ülser
- Eklem ve cilt iltihabı
Anemiye bağlı nefes darlığı gibi belirtiler hastalığın ilerleyen dönemlerinde ortaya çıkabilir. Çocuklarda büyüme-gelişim geriliği Crohn hastalığının belirtileri olabilir. Crohn hastalarının dörtte birinde bağırsak dışı hastalıklar da görülmektedir. Bunlar daha çok deride, eklemlerde, gözlerde, karaciğer ve safra yollarında, böbrek ve idrar yollarında, damarsal kalp ve akciğerlerde görülür.
Crohn Hastalığı Tedavileri Nelerdir?
Crohn hastalığı, asla tam olarak tedavi edilemeyen kalıcı bir hastalıktır. Etkilenen bireyler, Chron hastalığının alevlendiği ve durgunlaştığı dönemlerden geçer. Hastalık önlenemese de, özellikle alevlenmeler sırasında çeşitli ilaç tedavileri ve tıbbi beslenme tedavisinin neden olduğu semptomları en aza indirmek mümkündür. Bunun dışında Crohn hastalığının yaklaşık %50 - %70'i yaşamları boyunca en az bir kez cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyar. Özellikle ilaç tedavisine yanıt vermeyen hastalarda cerrahi müdahale tercih edilir.
Chron'lu bireyler, yaşamları boyunca özel bir beslenme planı çerçevesinde hareket etmelidir. Lif içeriği yüksek besinler hastalığı tetiklediği için mümkün olduğunca az tüketilmeli ve özellikle aktif (alevlenme) dönemlerde diyetten çıkarılmalıdır.
Bireylerin ishal veya kabızlık sorunları yaşadığı dönemlerde, Crohn hastalığı için diyet buna göre ayarlanmalıdır. Ayrıca hastalığın aktif olduğu dönemlerde bireylerin mümkün olduğunca ağır sporlardan ve fiziksel güç gerektiren hareketlerden kaçınmaları ve istirahat etmeleri gerekmektedir.
Sonuç olarak Crohn hastalığı olan bireylerde doktor ve diyetisyen eşliğinde yapılan tedavilere gereken özen gösterilerek hastalığın yol açtığı sorunlar en aza indirilebilmekte ve yaşam kalitesi büyük oranda arttırılabilmektedir.
